1- Ceramide là gì?
Ceramides thường được nghe nói là một thành phần thiết yếu để tạo ra làn da tươi trẻ, ẩm mượt. Mặc dù có quan niệm cho rằng ceramide tốt cho da nhưng nhiều người có thể không biết ceramide là gì và tại sao lại cần thiết.
Sau đây, chúng tôi sẽ giới thiệu sự cần thiết và tác dụng của ceramides cũng như cách lựa chọn sản phẩm chăm sóc da có chứa ceramides.
Ceramides rất cần thiết cho độ ẩm của da
Ceramide là thành phần tồn tại trong lớp sừng (stratum corneum) trên bề mặt da, có tác dụng liên kết độ ẩm giữa các tế bào lớp sừng để bảo vệ da khỏi bị khô.
Lớp sừng nằm trên bề mặt da và chỉ dày khoảng 0,02mm nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong chức năng rào cản và giữ ẩm cho da. Lớp sừng chứa ba thành phần dưỡng ẩm hiện diện tự nhiên trong da: màng bã nhờn, yếu tố giữ ẩm tự nhiên (NMF) và lipid nội bào, và những chức năng này duy trì độ ẩm cho da. Trong số các thành phần dưỡng ẩm này, ceramide là thành phần chính của lipid nội bào.
Màng bã nhờn
Màng bã nhờn là một lớp màng được tạo thành từ hỗn hợp vừa phải giữa bã nhờn và mồ hôi, có tác dụng như một lớp nắp cho lớp sừng, ngăn không cho nước bay hơi.
Yếu tố giữ ẩm tự nhiên (NMF)
Yếu tố giữ ẩm tự nhiên (NMF) là một thành phần được tìm thấy trong các tế bào lớp sừng và có chức năng hấp thụ và giữ nước. Nó là một thành phần giúp tế bào sừng giữ được độ ẩm của chính chúng.
Lipid nội bào
Lipid nội bào là thành phần được tìm thấy trong khoảng trống giữa các tế bào lớp sừng và chủ yếu bao gồm ceramide. Lipid nội bào và tế bào sừng thường được so sánh với xi măng và gạch, và bằng cách lấp đầy khoảng trống giữa các tế bào sừng bằng lipid nội bào, chúng tạo thành một bức tường ngăn nước bay hơi. Khoảng 80% độ ẩm trong lớp sừng được bảo vệ bởi lipid nội bào, đóng vai trò chính trong ba thành phần dưỡng ẩm.
2- Ceramide có hai chức năng chính
Ceramide là một chất quan trọng trong số các thành phần dưỡng ẩm của lớp sừng. Nó có hai chức năng chính: “duy trì độ ẩm trong lớp sừng” và “hỗ trợ chức năng rào cản” để ngăn chặn các kích thích bên ngoài.
Khi lớp sừng chứa đầy ceramide, da sẽ được dưỡng ẩm và có kết cấu mịn màng, khiến tình trạng da sần sùi ít xảy ra hơn. Mặt khác, khi thiếu ceramides, độ ẩm có xu hướng thoát ra ngoài khiến da bị khô và dễ bị thô ráp.
Chịu trách nhiệm về chức năng rào cản
Lớp sừng có “chức năng rào cản” bảo vệ da khỏi các kích thích bên ngoài như tia cực tím, ma sát và phấn hoa, đồng thời ngăn chặn sự bốc hơi nước. Ceramides cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng rào cản.
Da có các tế bào lớp sừng được liên kết chặt chẽ với nhau bởi các lipid nội bào như ceramide bảo vệ da khỏi các kích thích bên ngoài. Tuy nhiên, nếu thiếu ceramide, các tế bào sừng ở lớp sừng sẽ bị lệch lạc, tạo ra những khoảng trống, thậm chí chỉ một kích thích nhỏ nhất cũng sẽ ảnh hưởng đến làn da, khiến da bạn dễ bị thô ráp hơn.
3- Tại sao lại thiếu ceramide?
Tại sao chúng ta lại bị thiếu ceramide, một thành phần ban đầu được tìm thấy trong da? Ceramides được sản xuất trong quá trình trao đổi chất của da và được tự động giải phóng vào lipid nội bào. Lượng ceramide không cố định và giảm đi do nhiều yếu tố khác nhau như lão hóa, và lượng ceramide ở độ tuổi 50 được cho là chỉ bằng khoảng một nửa so với ở độ tuổi 20. Có ba nguyên nhân chính gây thiếu hụt ceramide:
Lão hóa
Khi chúng ta già đi, lượng ceramide được sản xuất sẽ giảm đi. Chu kỳ luân chuyển trong đó ceramide được sản xuất là khoảng 28 ngày ở độ tuổi 20 của bạn, nhưng người ta cho rằng nó sẽ kéo dài đến khoảng 45 ngày ở độ tuổi 50 của bạn. Khi chu kỳ dài hơn, lượng ceramide được sản xuất sẽ giảm đi.
Da khô
Khi chu kỳ tái tạo bị gián đoạn do tác hại của tia cực tím hoặc thói quen sinh hoạt kém, chức năng rào cản sẽ suy yếu và da dễ bị khô hơn. Khi da trở nên khô, ceramide bị rò rỉ ra ngoài, lượng ceramide giảm sẽ khiến da khô hơn và làm gián đoạn quá trình tái tạo da, tạo ra một vòng luẩn quẩn.
Ma sát – Chăm sóc da sai cách
Chà xát da sẽ loại bỏ các tế bào da chết hoạt động như một rào cản, dẫn đến giảm ceramides. Da rất nhạy cảm với ma sát và có thể bị tổn thương khi đeo khẩu trang trong thời gian dài hoặc vô tình chạm vào mặt. Đặc biệt, bạn cần phải cẩn thận khi chăm sóc da, và khi rửa mặt hay rửa mặt hãy nhớ vuốt ve làn da của mình.
Chăm sóc da không đúng cách có thể dẫn đến giảm ceramides. Nếu bạn chà mặt mạnh hoặc dùng nước nóng khi rửa mặt, ceramide mà da bạn cần sẽ bị cuốn trôi. Bạn cũng không nên chỉ sử dụng kem dưỡng da mà không sử dụng nhũ tương hoặc kem vì bạn lo ngại về độ dính. Độ ẩm được bổ sung trong kem dưỡng da sẽ bay hơi nhanh chóng và da khô sẽ làm gián đoạn quá trình tái tạo, dẫn đến giảm lượng ceramide.
4- Những điểm cần lưu ý khi lựa chọn sản phẩm chăm sóc da có chứa ceramides
Để duy trì ceramide cần thiết cho làn da được dưỡng ẩm, điều quan trọng là phải ngăn ngừa tình trạng mất đi ceramide bằng cách điều chỉnh lối sống và thực hiện các biện pháp chống lại tia UV, cũng như bổ sung lượng ceramide đã giảm. Một cách để bổ sung ceramides là bổ sung chúng từ bên ngoài bằng các sản phẩm chăm sóc da.
Tuy nhiên, ngay cả khi chúng ta nói "các sản phẩm chăm sóc da có chứa ceramide", có 12 loại ceramide tồn tại trong da người và đặc điểm của các sản phẩm chăm sóc da khác nhau tùy thuộc vào loại ceramide nào được pha trộn và với số lượng bao nhiêu.
5- Các loại ceramides được thêm vào sản phẩm chăm sóc da
Ceramides được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da được chia thành bốn nhóm tùy thuộc vào nguyên liệu thô.
Ceramide tự nhiên
Ceramide tự nhiên là ceramide có nguồn gốc từ động vật có vú. Nó có cấu trúc tương tự như ceramide mà con người tự nhiên có nên dễ dàng hấp thụ vào da và có khả năng dưỡng ẩm cao. Thành phần của các sản phẩm chăm sóc da liệt kê những thứ như “bioceramide” và “cerebroside”.
Ceramide thực vật
Ceramide thực vật là một loại ceramide có nguồn gốc từ thực vật được làm từ gạo, đậu nành, ngô, dầu cám gạo, quả yuzu, v.v. Hình dạng hơi khác so với ceramide mà con người có và sản phẩm tương đối rẻ tiền. Có rất nhiều loại và danh sách thành phần của các sản phẩm chăm sóc da liệt kê những thứ như “glucosylceramide” và “chiết xuất trái cây yuzu”.
Ceramide của con người (bioceramide)
Ceramide của con người được tạo ra giống với ceramide của con người bằng cách sử dụng men. Còn được gọi là bioceramide, nó đắt hơn một chút. Thành phần của các sản phẩm chăm sóc da có nội dung như “Ceramide 2” và “Ceramide 3”.
Ceramide tổng hợp tương tự
Ceramide tổng hợp tương tự được tạo ra bằng cách tổng hợp một cách khoa học các chất tương tự như ceramide. Mặc dù rẻ hơn các loại ceramide khác nhưng hiệu quả của nó còn hạn chế. Trong danh sách thành phần của các sản phẩm chăm sóc da có ghi là "hexadecyloxy PG hydroxyethyl hexadecanamide".
Ceramide tự nhiên và ceramide dành cho người được cho là có tác dụng dưỡng ẩm cao nhưng giá thành sản phẩm cũng cao. Mặt khác, các loại ceramide tổng hợp tương tự có tác dụng dưỡng ẩm hạn chế nhưng có xu hướng rẻ hơn.
Ngoài ra, có một quy luật là các thành phần được liệt kê theo thứ tự giảm dần của lượng gộp, và các thành phần được liệt kê càng sớm thì lượng gộp càng cao.
6- Tìm sản phẩm có chứa ceramide phù hợp với bạn
Ceramide là một thành phần hiện diện tự nhiên trong da và rất cần thiết để duy trì làn da ẩm. Tuy nhiên, nó giảm dần do nhiều yếu tố khác nhau nên cần duy trì thói quen chăm sóc da và sinh hoạt để ngăn ngừa tình trạng giảm cũng như bổ sung các sản phẩm chăm sóc da.
Có nhiều loại sản phẩm có chứa ceramides và giá cả cũng như tác dụng của chúng cũng khác nhau. Vui lòng tìm kiếm các sản phẩm chăm sóc da có chứa ceramides tùy thuộc vào việc bạn có thể tiếp tục sử dụng chúng hay không hoặc chúng có phù hợp với bạn hay không.
7- Tăng cường ceramide từ bên trong da
Tăng lượng ceramide trong lớp sừng có thể cải thiện chức năng rào cản của da và ngăn ngừa da khô và thô ráp. Ngoài việc bổ sung ceramides từ bên ngoài bằng các sản phẩm chăm sóc da, bạn cũng có thể bổ sung thông qua chế độ ăn uống của mình. Giới thiệu các loại thực phẩm có chứa ceramide và thực phẩm giúp sản sinh ra chúng.
Thực phẩm giàu ceramide
Nếu bạn tích cực tiêu thụ thực phẩm có chứa ceramide, bạn sẽ có thể bổ sung ceramide từ bên trong cơ thể.
Các loại thực phẩm và đồ uống tiêu biểu giàu ceramide được liệt kê dưới đây. Nếu bạn lo lắng về việc thiếu hụt ceramide, hãy thử kết hợp nó vào chế độ ăn uống hàng ngày.
Thực phẩm chứa nhiều ceramide: Khoai lang sống, konjac, gạo, rau bina, lúa mạch, đậu, nấm, sữa
Trong số các loại thực phẩm được liệt kê ở trên, konnyaku khoai lang sống đặc biệt giàu ceramide. Konjac thông thường được làm từ khoai tây konjac khô và chuyển thành bột, ceramide bị mất đi trong quá trình sản xuất.
Tuy nhiên, konnyaku khoai lang sống rất giàu ceramide vì nó được tạo ra bằng cách nghiền khoai tây konnyaku nguyên chất. Người ta nói rằng việc tiêu thụ khoảng 0,6 mg ceramide mỗi ngày có thể giúp tăng cường chức năng rào cản của da, tức là bằng khoảng một nửa lượng konjac khoai tây sống.
Các chất dinh dưỡng hỗ trợ sản xuất ceramide
Khi bổ sung ceramide từ thực phẩm, ngoài thực phẩm có chứa ceramide, nên tiêu thụ các chất dinh dưỡng giúp sản xuất ceramide.
Để thúc đẩy sản xuất ceramide, điều quan trọng là phải duy trì chu kỳ luân chuyển bình thường. Ngoài ra, giống như lipid nội bào, màng bã nhờn và NMF (yếu tố giữ ẩm tự nhiên) có vai trò duy trì độ ẩm cho lớp sừng. Để hỗ trợ các chức năng này, bạn nên tiêu thụ một lượng cân bằng các chất dinh dưỡng sau trong chế độ ăn uống của mình.
Đạm Protein
có nhiều trong thịt, cá, đậu nành, v.v., là chất dinh dưỡng hình thành nên các khối xây dựng của cơ thể, bao gồm tóc, da, móng, cơ và các cơ quan nội tạng. Ngoài việc hỗ trợ sản xuất ceramide, nó còn đóng vai trò sản xuất collagen, chất cần thiết cho độ săn chắc và đàn hồi của da.
Ngoài ra, đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành chứa nhiều protein cũng chứa nhiều isoflavone đậu nành. Isoflavone đậu nành có tác dụng tương tự như nội tiết tố nữ estrogen nên đây là dưỡng chất bạn nên tích cực bổ sung để bù đắp lượng estrogen suy giảm theo tuổi tác.
Vitamin
Vitamin A có nhiều trong các loại rau xanh, vàng và trứng thúc đẩy sản xuất NMF và giúp giữ ẩm cho da và niêm mạc. Ngoài ra, vitamin B có nhiều trong thịt lợn và gan được cho là sẽ thúc đẩy quá trình tái tạo da và duy trì quá trình tái tạo da bình thường. Các chất dinh dưỡng được khuyên dùng khác bao gồm vitamin E, được biết đến với đặc tính chống oxy hóa và thúc đẩy lưu thông máu, và vitamin C, không chỉ có đặc tính chống oxy hóa mà còn thúc đẩy sản xuất collagen.
Axit béo
Các axit béo omega-3 như axit béo α-linolenic, EPA, DHA có chức năng hỗ trợ sản xuất màng tế bào. Axit béo omega-3 được tìm thấy với số lượng lớn trong thực phẩm như cá xanh, dầu tía tô và dầu hạt lanh.
8- Có thực phẩm nào làm giảm ceramides?
Một số thực phẩm có thể làm giảm nồng độ ceramide. Nếu bạn ăn quá nhiều thực phẩm làm giảm ceramides thì dù có cố gắng chăm sóc da đến đâu cũng khó có thể thấy được kết quả.
Để tăng lượng ceramide trong da, hãy cẩn thận không tiêu thụ quá nhiều chất béo. Đặc biệt, ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều chất béo, chẳng hạn như bơ thực vật, nước sốt bán sẵn, mì ramen và thực phẩm ăn liền có thể dẫn đến giảm ceramide. Ngoài ra, bạn nên lưu ý không nên ăn quá nhiều thịt mỡ, đồ chiên rán, đồ ăn nhẹ vì chúng có chứa axit béo không bão hòa làm giảm ceramide.
Ceramides được tìm thấy với số lượng ít hơn các chất dinh dưỡng khác. Thay vì cố gắng ăn một lượng lớn cùng một lúc, hãy giữ nó trong bữa ăn hàng ngày của bạn. Nếu bạn lo lắng về việc ăn uống một mình, có một cách là bổ sung ceramide bằng thực phẩm bổ sung hoặc đồ uống.
Tuy nhiên, thực phẩm bổ sung chỉ nhằm mục đích giúp lấp đầy những khoảng trống trong chế độ ăn uống của bạn. Ý tưởng cơ bản là sử dụng một lượng thức ăn cân bằng có chứa ceramide và các chất dinh dưỡng hỗ trợ sản xuất ceramide.
9- Bổ sung ceramide từ bên ngoài cơ thể bằng cách chăm sóc da
Để tăng lượng ceramide, phương pháp tiếp cận bên ngoài thông qua chăm sóc da cũng rất quan trọng. Khi chăm sóc da, hãy chọn những loại mỹ phẩm có chứa ceramides để cung cấp độ ẩm cho da. Ceramide là thành phần tan trong dầu, dễ dàng hòa trộn với cả dầu và nước nên có thể dùng dưới dạng lotion hoặc kem.
Ngoài ra, khi sử dụng kết hợp với các thành phần dưỡng ẩm như axit hyaluronic và collagen sẽ giúp da được dưỡng ẩm nhiều hơn.
Chăm sóc kép cho ceramide từ bên trong và bên ngoài
Ceramide là thành phần hiện diện tự nhiên trong da người nhưng nó giảm dần khi chúng ta già đi. Ngoài ra, việc chăm sóc da kém và tái tạo da kém cũng có thể làm giảm lượng ceramide trong da của bạn.
Việc thiếu ceramides làm suy yếu chức năng rào cản của da, khiến da dễ bị khô và thô ráp hơn. Để ngăn chặn sự mất mát của ceramides và phục hồi độ ẩm cho làn da, hãy chăm sóc làn da của bạn từ trong ra ngoài thông qua chế độ ăn uống và chăm sóc da. Đồng thời, điều quan trọng là phải đề phòng tia UV và ngủ ngon giấc để duy trì chu kỳ luân chuyển bình thường.
